woensdag 28 november 2012

Fishermen's Sweaters door Alice Starmore

In Nederland is het aanbod aan boeken over visserstruien heel gering: ruim 25 jaar geleden kwam het boekje 'Nederlandse visserstruien' van Henriette van der Klift uit. Daar is het bij gebleven. 


Voor breisters die geïnteresseerd zijn in het breien van visserstruien zijn er diverse Engelstalige boeken te koop. In het Verenigd Koninkrijk is men zich al veel langer van bewust hoe bijzonder visserstruien, hun patronen en technieken zijn!

Een van deze Engelstalige boekoen is 'Fishermen's sweaters' van Alice Starmore. Geboren in Stornoway ziet zij de ganseys dagelijks voorbij komen. Alice is ontwerper van beroep. In het boek beschrijft zij niet alleen verschillende motieven, maar ook verschillende technieken.



De breitechnieken worden niet heel erg uitgebreid besproken. Voor de ervaren breister zal dit echter geen enkel probleem zijn. Iedereen die een sok kan breien met grote én kleine hiel kan de truien uit dit boek maken.

In het boek maakt Alice een denkbeeldige reis. Van Schotland gaat zij naar Engeland, Ierland, Noorwegen, de Farøer, Finland, Bretagne en dan naar de 'nieuwe wereld'.
Daardoor komen er veel verschillende technieken aan bod: patronen in recht en averecht, inbreien, kabels en combinaties van deze technieken.


Verwacht in dit boek geen uitgebreide beschrijving over de geschiedenis van de gansey. Die staat er niet in. Op één pagina wordt heel summier de historie besproken. Als je snel aan de slag wil, of gewoon voor de verzameling, dan is dit boek een aanrader.

Dit boek is niet meer te koop, maar wellicht tweedehands verkrijgbaar. 

woensdag 21 november 2012

Patterns for guernseys, jerseys & arans door Gladys Thompson

Het lijkt wel of de Britten beter op hun erfgoed passen dan de Nederlanders. Grote en kleine projecten om de herinnering over te brengen zijn aan de westkant van de Noordzee heel gewoon. Een voorbeeld hiervan is het Moray Firth gansey project. Kijk beslist eens op hun website.

Na de Tweede Wereldoorlog verandert het straatbeeld snel. Er wordt hard gewerkt aan de wederopbouw, zowel ten oosten als ten westen van de Noordzee. Mogelijk is dit een verklaring waardoor niet veel interesse in zaken die als 'gewoon' worden beschouwd. Zeker niet in zaken als 'werkkleding'.


Iemand die daar wel oog voor heeft is de godmother van de gansey: Gladys Thompson. Zij reist begin jaren '50 van de vorige eeuw langs de oostkust van Groot-Brittannië om de visserstruien, of ganseys zoals ze in het Engels heten, te beschrijven. De truien worden gebreid volgens overlevering. Er zijn geen geschreven patronen van. Gladys wil de ganseys in kaart brengen voor ze uit het straatbeeld zijn verdwenen.



Ganseys worden gebreid in rechte en averechte steken, en soms ook kabels. Daarmee is het mogelijk om verschillende patronen te maken. Veel patronen zijn gebaseerd op het dagelijkse leven van de vissers en het weer. Zomerganseys worden gebreid in een 3 of 4 ply garen, de winterganseys in een 5 ply.
Van oorsprong zijn de ganseys die gedragen worden door zeevaarders (vissers, zeevarenden bij de koopvaardij of de marin) blauw. Zomerganseys zijn ook wel eens grijs of lichtbruin.
Ook de 'sunday best', een gansey die uitsluitend op zon- en feestdagen wordt gedragen, heeft nog wel eens een andere kleur dan blauw.

Patterns for guernseys, jerseys and arans, door Gladys Thompson. Het is nog steeds te koop. ISBN: 978-0-486-22703-0.

maandag 12 november 2012

Hoe het begon

Eigenlijk begint het verhaal van de zoektocht naar Zeeuwse visserstruien al eind jaren '60 van de vorige eeuw... dan spelen de twee overbuurmeisjes Anja en Stefanie vaak samen buiten, in een klein dorpje aan de Zeeuwse kust. Eén van de twee verhuist echter, en het contact gaat verloren.

In 2011 wordt er volop geblogd. Door een verkeerd gestuurde e-mail over een blog vinden de meisjes - inmiddels
getrouwde vrouwen - elkaar per toeval terug. Ze spreken af om elkaar te ontmoeten, en er blijken heel wat parallellen in hun leven te zijn. Zo zijn beiden zeer geïnteresseerd in textiele werkvormen, in koken en bakken, hebben ze allebei twee kinderen in dezelfde leeftijd en allebei een zeevarende echtgenoot. Het klikt als vanouds en de vriendschap wordt weer opgepakt.

Het toeval wil dat Anja in de jaren '80 het boekje van Henriëtte van der Klift - Tellegen: 'Nederlandse visserstruien' gekocht heeft. Stefanie tikt hetzelfde boekje zo'n 25 jaar later, op een rommelmarkt, op de kop. En met de vernieuwde ontmoeting tussen de twee vriendinnen begint als vanzelf, uit pure nieuwsgierigheid, de zoektocht naar Zeeuwse visserstruien.




Inmiddels is de uitgave een collectors item aan het worden. 
Ook via internet is het haast niet meer tweedehands verkrijgbaar. 

Opvallend feit: in het boekje van Henriette van der Klift staan alleen twee Arnemuidse visserstruien in het boekje beschreven. Er wordt geen enkele andere visserstrui uit de Zeeuwse delta genoemd. Stefanie en Anja kunnen zich níet voorstellen dat in overig Zeeland dergelijke truien niet werden gedragen. Een eerste zoektocht in digitale beeldbanken levert inderdaad al snel een heel ander beeld op. Ook de Zeeuwse vissers droegen deze handgebreide truien. Dat is de start voor onze zoektocht naar visserstruien uit de Zeeuwse delta.


Nieuwsgierig geworden? Komt dan regelmatig langs op dit blog. We gaan proberen het raadsel van de Zeeuwse visserstruien te ontsluieren en zullen met regelmaat op dit blog verslag doen van onze zoektocht.

Voor alle mensen die het boekje 'Nederlandse visserstruien' niet meer hebben kunnen kopen: Heb even geduld. Het is de bedoeling dat er in september 2013 een nieuwe uitgave komt met Nederlandse visserstruien, geschreven door Stella Ruhe. Helaas weten wij nu al dat ook in dit boek de Zeeuwse delta onderbelicht blijft.


Voor nieuws over de Zeeuwen moet je daarom hier zijn ;) !!
(