Zoektocht in Bresjes…

"Nee, zelfgebreide visserstruien droegen ze hier niet, in Bresjes…"

Dat is de veelgehoorde opmerking als wij, Anja en Stefanie, op zoek gaan naar de oude visserstruien in het dorpje Breskens aan de Westerschelde.

Daar, waar nog altijd enkele malen per dag de veerboot uit Vlissingen aan komt (al is dat sinds enkele jaren alleen nog het fietsveer en geen echte ‘boat’ meer..) is nog altijd een heel kleine vloot vissersschepen in de haven te vinden. Ook in het verre verleden was Breskens al een havenplaatsje, dus lijkt het ons logisch dat ook hier visserstruien gebreid werden.

We vinden een prachtige oude foto uit ca 1900 die bewijst dat het inderdaad zo was.

De ‘Visschersklub Breskens’

Tot ons grote genoegen dragen een aantal vissers op deze foto zelfgebreide truien, al zijn de details door de matige kwaliteit van de foto heel moeilijk zichtbaar..

De geschiedenis van de visserij in Breskens gaat niet zo heel erg lang terug. Pas in 1890 werd de BR1 geregistreerd, de allereerste vissersboot uit Breskens. De mannen en jongens op bovenstaande foto zullen dan ook zeker bemanningsleden geweest zijn van die eerste scheepjes...

We komen in contact met Frans Meijaard, schrijver en uitgever uit Aardenburg, die druk bezig is met het maken van een boek over de visserij in Breskens. Hij plaats voor ons een oproep in het blaadje ‘Op Bresjes’ in de hoop op reacties van vissers of vissersvrouwen. 

Naar aanleiding van het oproepje krijgen we een telefoontje van Jan de Koster.

Jan, in de respectabele leeftijd van 90 jaar, is oud visserman die ons graag verteld hoe het vroeger was, aan boord van zo’n klein vissersscheepje. En ja, die truien, die herinnert hij zich ook nog…

“De vissers droegen donkerblauwe visserstruien”, zegt Jan, “maar dat waren machinaal gebreide truien.” Hij kan zich nog wel vaag herinneren dat zijn Oma zelf truien breide, maar toen 'die fabriekstruien' mode werden, wou niemand die zelfgebreide nog dragen. “Op die fabriekstruien stond een afbeelding,” vertelt Jan, “die ‘Het Wakend Oog’ werd genoemd. Dit symbool was heel belangrijk want het bood de drager bescherming. En, het vissersleven was zeker niet zonder gevaar. Er waren er genoeg die niet meer thuis kwamen...”

Jan kwam zelf niet uit een vissersgezin. Hij werd geboren op een binnenvaartschip want zijn vader Willem was binnenvaartschipper. Jan wou liever visser worden en heeft dan ook jarenlang als visser gevaren.. “Het was zwaar werk”, zegt hij erover.

“Vader had een soort van handeltje in die fabriekstruien. Als binnenvaartschipper kwam hij namelijk regelmatig in Antwerpen. Daar, naast de St. Pauluskerk was een winkel waar niet alleen vissers- of schipperstruien verkocht werden, maar ook petten. Als iemand een trui of pet nodig had, dan nam vader die voor hen mee.”

“In die tijd lagen er in de haven van Breskens nog zeker 41 bootjes”, mijmert Jan. “Nu zijn het er nog maar twee..” Zijn twee zonen zijn, net als zijn vader, ook binnenvaartschippers geworden, want “die werden te gauw zeeziek..”!

foto Internet, fotograaf onbekend

Naar aanleiding van ons oproepje komen er helaas verder geen foto’s meer boven water waarop zelfgebreide visserstruien uit Bresjes te zien zijn. Ook Jan heeft er geen terug kunnen vinden…

We zullen het dus moeten doen met de foto van de ‘Visschersklub’. 

Een hele uitdaging om hier een patroon uit te destilleren!

Tijdens de aanstaande Visserijfeesten in Breskens op 2, 3 en 4 augustus 2013 zal op zaterdag 3 augustus het boek van Frans Meijaard gepresenteerd worden. Wij gaan zeker proberen er een kijkje nemen… want wie weet, wat er nog te ontdekken valt daar ‘an den overkant’!