woensdag 18 september 2013

Dilemma: Arnemuids of Vlissings?

We hebben het beloofd: we komen terug op de trui van 'De Pruis'.

In een eerder berichtje over Vlissingen lieten we twee foto's zien. Eén van Jacob van Belzen en één van de redders en geredden van de Dorus. Op beide foto's is dezelfde trui te zien, met kabels en gladde tussenstukjes. Het telpatroon staat hier. 
In dit stukje schreven we dat de trui voorlopig benoemen als 'Vlissingen'.

Een week geleden duikt er opnieuw een foto op, uit het archief van de Historische Vereniging Arnemuiden. Jeanet vindt de foto en maakt ons er op attent. Op de foto staan twee onbekende jongetjes waarvan de rechter een trui met kabels aan heeft.

Foto: Historische Vereniging Arnemuiden

Allereerst voelen we opluchting: het patroon - wat moeilijk was te zien op de twee eerdere foto's - lijkt goed geïnterpreteerd: een kabel naar links, gladde tussenstukjes met een averechte toer en de kabels doorbreien tot bovenaan de schouder.

Foto: Wiki
Tegelijkertijd staan we nu voor een dilemma. Dit klinkt overigens erger dan het is. De 'originele' truien worden door ons steeds genoemd naar de vloot waar wij ze voor het eerst vinden. Van zoon Schroevers (oranje pijl) weten we zeker dat hij op de Vlissingse vloot voer. Daarom: Vlissingen.
Van Jacob van Belzen weten we zeker dat hij op de vloot van Maassluis voer. De vissers daar droegen meestal een ander soort trui. Daarom niet: Maassluis (dat viel bovendien niet onder de Zeeuwse vloot).

Foto: Historische vereniging Arnemuiden
Jacob van Belzen (alias De Pruis) met zijn twee zonen

Het jongetje met de kabeltrui aan op de nieuwe foto is een voor ons onbekend jongetje. De foto is gemaakt rond 1900, dat kunnen we met zekerheid stellen. Het is mogelijk dat het knaapje uit Arnemuiden komt, maar het is net zo mogelijk dat hij in Vlissingen woont. In de periode rond de vorige eeuwwisseling verhuizen veel Arnemuidse vissers naar Vlissingen. De Nooijer, Meerman, Van Belzen, Marijs, Schroevers..... al deze Vlissingers hebben hun wortels in Arnemuiden.

Noemen we de trui nu Arnemuiden of houden we het op Vlissingen? Met het laatste doen we wel recht aan ons eerder ingenomen standpunt: de foto noemen naar de vloot waar we die het eerst vinden. Het feit dat er nu drie foto's bekend zijn waarop deze trui voorkomt bevestigt in ieder geval dat het geen ééndagsvlieg is. Wij houden het voorlopig op: 'Vlissingen'.

Dan de cliffhanger van afgelopen week:

Binnen de kring waarmee wij zoeken naar visserstruien was al een paar keer de gedachte opgekomen: "zouden er in België ook visserstruien zijn gedragen?" Dan bedoelen we (natuurlijk) niet de Engelse of geweven truien, zoals die in Antwerpen werden verkocht. Die zullen de Belgen ongetwijfeld ook hebben aangeschaft.

De zoektocht in Zeeland is nog lang niet klaar, maar soms loont het de moeite je gedachten ook al eens over een volgende stap te laten gaan. Wij gaan er voorzichtig van uit dat de handgebreide visserstruien ook langs de Belgische kust voorkwamen. Een aanwijzing daarvoor hebben we nog niet gevonden, en we weten ook nog  niet goed waar te beginnen (ja, aan het scheepvaart museum in Antwerpen en het visserij museum in Oostduinkerke hebben we al gedacht ;-).

Komt de Franse dame uit het vorige berichtje langs onze kraam. Zij is al lang woonachtig in Nederland en getrouwd met een Nederlandse man. Dat maakt de communicatie een stuk eenvoudiger. (Vooral het Frans van Anja is niet zo geweldig.)
Deze dame bekijkt de voorbeelden die er liggen, pakt de Arnemuidse blokjes en zegt: "Die droegen de vissers bij ons ook." Vraagt Anja: "Ja, u bedoelt de glad gebreide truien, of die met Bretonse strepen?"
Dame: "Nee, die bedoel ik niet. De vissers droegen bij ons (ik kom uit Bretagne) gebreide truien in rechte en averechte patronen."
Dit bevestigt ons vermoeden dat dergelijke truien langs de hele Noordzeekust  en naar nu blijkt zelfs nog zuidelijker werden gedragen.

1 opmerking:

Betsy zei

Wat weer een interessant blogje.
Voor wat jullie dilemma betreft: ik zou het ook houden op Vlissingen, anders geeft het wel veel verwarring. Je kunt uiteraard wel verwijzen naar andere vindplaatsen van de truien.

Voor wat betreft de patronen: volgens mij werden er heel wat patronen in averechte en rechte steken vervaardigd. Kijk daarvoor ook maar naar de breirollen, die een keur aan dergelijke patroontjes en motieven bevatten. Ze zullen (uiteraard) per streek wel verschillend zijn.
Boeiend om jullie zoektocht te blijven volgen en geweldig dat jullie de patronen ook met ons willen delen!

lieve groet,
Betsy
Wolatelier DiAn